Эль-Сальвадор туралы 25 қызықты мәліметтер

Әлем көптеген мемлекеттерден тұрады, олардың әрқайсысының өз тарихы мен ерекшелігі бар. Шағын елдер көбіне ірі көршілерінің көлеңкесінде қалып қояды, бірақ олардың мәдениеті мен табиғаты еш кем түспейді. Солардың бірі – Орталық Америкада орналасқан Сальвадор. Бұл мемлекет көлемі жағынан үлкен болмаса да, айрықша мінезге ие әрі бай мұрасымен танымал. Сальвадор ежелгі өркениеттердің дәстүрлерін, отаршылдық кезеңнің іздерін және қазіргі дамуды ұштастырып отыр. Енді осы елді жақынырақ танытатын қызықты деректерге тоқталайық.

1. Сальвадор Орталық Американың ең кішкентай мемлекеті болып саналады. Кішкентай аумағына қарамастан, халықтың тығыз орналасуымен ерекшеленеді. Бұл елді аймақтың белсенді орталықтарының біріне айналдырады.
2. Ел тек Тынық мұхитына ғана шығады. Көршілері сияқты Кариб теңізіне жолы жоқ. Мұндай географиялық жағдай климат пен сауда жолдарына ықпал етеді.
3. Астанасы – Сан-Сальвадор қаласы. Ол вулкан етегінде орналасып, таулармен қоршалған. Мұндай табиғи көрініс шаһарды ерекше әрі әсем етеді.
4. Мемлекет аумағында жиырмадан астам жанартау бар. Олардың кейбірі әлі де белсенді, сондықтан Сальвадор сейсмикалық қауіпті аймаққа жатады. Жер сілкіністері мен атқылаулар елдің тарихына айтарлықтай әсер еткен.
5. Елдің климаты тропикалық, құрғақ және жаңбырлы маусым айқын бөлінеді. Мамырдан қазанға дейін жауын-шашын мол түседі, қалған айларда ауа райы құрғақтау болады. Мұндай айырмашылық ауыл шаруашылығы мен тұрмысқа ықпал етеді.
6. Ресми тіл – испан тілі. Дегенмен ауылдық жерлерде пипиль халқының науатль тілі әлі де кездеседі. Бұл ежелгі тайпалардың мәдени мұрасын көрсетеді.
7. Сальвадорды кейде көлдер елі деп атайды. Ірі су айдындарының бірі – Илопанго көлі, ол жанартау атқылауы салдарынан пайда болған. Бұл көл демалыс орны әрі маңызды су көзі ретінде қызмет етеді.
8. Елдің басты ұлттық тағамдарының бірі – пупуса. Бұл жүгері немесе күріш ұнынан жасалған әртүрлі салмалы тоқаш. Оларды кез келген мейрамханадан немесе жәрмеңкеден табуға болады.
9. Кофе ұзақ уақыт бойы негізгі экспорттық өнім болып келді. XIX және XX ғасырларда ол ел экономикасының басты тірегіне айналды. Қазіргі кезде де кофе өсіру маңызды ауыл шаруашылық бағыты болып отыр.
10. Сальвадорда футбол ерекше сүйіспеншілікке ие. Ұлттық құрама аса үлкен жетістікке жетпесе де, жанкүйерлердің қолдауы зор. Жергілікті клубтардың ойындары стадиондарды толтырады.
11. Ел аумағында майя өркениетіне тиесілі археологиялық ескерткіштер бар. Солардың ішінде Хоя-де-Серен ерекше танымал, мұнда көне үйлер мен тұрмыстық бұйымдар сақталған. Бұл нысан ЮНЕСКО-ның Бүкіләлемдік мұра тізіміне енгізілген.
12. Сальвадорды «Жанартаулар елі» деп те атайды. Бұл атау тек олардың санына ғана емес, мәдениет пен табиғатқа тигізген ықпалына да байланысты. Мемлекеттік елтаңбада да жанартаулар бейнеленген.
13. Елде католицизм кең тараған, алайда протестанттық қауымдар да бар. Дін қоғам өмірінде маңызды орын алады. Көптеген мейрамдар мен дәстүрлер христиандық ғұрыптармен байланысты.
14. Сальвадордан АҚШ-қа еңбек миграциясы кең тараған. Жұмыс іздеп кеткендердің жіберетін ақшалары ел экономикасының қомақты бөлігін құрайды. Бұл құбылыс отбасылық және әлеуметтік қатынастарға айтарлықтай әсер етеді.
15. Шағын аумағына қарамастан, ел табиғаты алуан түрлі. Мұнда таулар да, жағажайлар да, тропикалық ормандар да, жазықтар да бар. Осындай контраст туристерді қызықтырады.
16. Сальвадорда ерекше табиғатты қорғауға арналған ұлттық парктер жұмыс істейді. Мұнда сирек кездесетін жануарлар мен өсімдіктер сақталады. Экотуризмді сүйетіндер үшін бұл аймақ үлкен тартымдылыққа ие.
17. XIX ғасырда Сальвадор Орталық Американың федерациясының құрамында болды. Кейін федерация ыдыраған соң тәуелсіз мемлекетке айналды. Бұл қадам елдің болашақ жолын айқындады.
18. Ұзақ уақыт бойы ұлттық валюта сальвадорлық колон болды. Қазір елде ресми ақша бірлігі ретінде АҚШ доллары қолданылады. Бұл шешім экономикалық тұрақтылық пен сыртқы байланыстарға әсер етті.
19. Соңғы жылдары Сальвадор биткойнды заңды төлем құралы ретінде қабылдаған алғашқы мемлекет болды. Бұл шешім әлемде үлкен резонанс тудырды. Ел цифрлық экономиканың тәжірибелік алаңына айналды.
20. Сальвадор мәдениеті испандық және жергілікті дәстүрлердің үйлесімінен тұрады. Музыкасы мен биінде африкалық және жергілікті сарындар сезіледі. Мұндай синтез мәдениетті ерекше әрі бай қылады.
21. Елде қолөнер кең тараған, әсіресе тоқыма және керамика бұйымдары. Шеберлер көне әдістерді сақтап, заманауи түрлерін де дамытады. Олардың жұмыстары туристер арасында үлкен сұранысқа ие.
22. Сальвадорда білім беру маңызды сала болып саналады. Соңғы онжылдықтарда халықтың сауаттылық деңгейі айтарлықтай өсті. Дегенмен жүйе әлі де кейбір қиындықтармен бетпе-бет келеді.
23. Елдің басты мерекелерінің бірі – Құтқарушы Мерекесі. Ол Сан-Сальвадорда өтіп, мыңдаған адамды жинайды. Бұл шарада діни жоралғылар мен түрлі салтанатты шерулер ұйымдастырылады.
24. Табиғи апаттар Сальвадордың тағдырына көп әсер еткен. Жер сілкіністері мен дауылдар қалалар мен ауылдарды жиі қиратқан. Бірақ халық әрдайым қиындықты еңсеріп, елді қалпына келтіре алған.
25. Сальвадор халқы қонақжайлылығымен және ашық мінезімен танымал. Олар үшін отбасы құндылығы мен дәстүрді сақтау өте маңызды. Келген қонақтар жергілікті тұрғындардың жылулығы мен мейірімділігін ерекше атап өтеді.

Сальвадор аумағы жағынан шағын болғанымен, мәдениеті бай және табиғаты алуан түрлі ел болып табылады. Ол ежелгі мұраны, қазіргі заманғы жетістіктерді және ерекше дәстүрлерді біріктіреді. Экономикалық және әлеуметтік қиындықтарға қарамастан, халқы өмірге құштарлығын сақтайды. Бұл мемлекет табандылық пен мәдени көптүрліліктің айқын үлгісі саналады.