Канзас штаты туралы 33 қызықты мәліметтер

Америка Құрама Штаттарының әр өңірі өзіндік табиғаты, мәдениеті және мінезімен ерекшеленеді. Солардың ішінде Канзас ерекше орын алады – бұл жер Америка жүрегінің нақ ортасында орналасқан. Мұнда Дала өркениетінің рухы, фермерлік дәстүрлер мен заманауи өнеркәсіптің қуаты тоғысқан. Кең жазықтар, алтын түстес бидай алқаптары мен шексіз көкжиек Канзастың табиғи бейнесін қалыптастырады. Бұл штат еңбекқорлықтың, төзімділіктің және қарапайым өмірдің шынайы көрінісі іспетті. Төменде Канзас туралы 33 қызықты дерек ұсынылады.

1. Канзас АҚШ-тың дәл орталығында орналасқан. Географиялық тұрғыдан ол елдің жүрегі саналады, себебі Америка материгінің орта нүктесі дәл осы жерде.
2. Штат атауы «Канза» деп аталатын үндіс тайпасынан шыққан, ол «оңтүстік желдің адамдары» дегенді білдіреді. Бұл атау өңірдің табиғи ерекшелігін дәл сипаттайды.
3. Канзас 1861 жылдың 29 қаңтарында Америка Құрама Штаттарының 34-ші штаты болып қабылданды. Бұл оқиға Азамат соғысы басталар алдындағы кезеңмен тұспа-тұс келді.
4. XIX ғасырда бұл өңірде құлдыққа қарсы және оны қолдаушы тараптар арасындағы қақтығыстар жиі болған. Сол себепті Канзас сол уақытта «Қанды Канзас» деген атауға ие болған.
5. Штаттың ең ірі қаласы – Уичито. Ол «әлемнің авиация астанасы» деп аталады, себебі мұнда ұшақтар мен әуе техникасын шығаратын ірі кәсіпорындар орналасқан.
6. Канзастың әкімшілік орталығы – Топика қаласы. Ол Канзас өзенінің жағасында тұр және көне дәстүр мен заманауи архитектураны үйлестіріп тұр.
7. Штат жерінің басым бөлігі жазық дала мен ауылшаруашылық алқаптарынан тұрады. Канзастың 90 пайыздан астам аумағын егістік пен жайылым алып жатыр.
8. Канзас – АҚШ-тағы ең ірі бидай өндіруші штаттардың бірі. Сол себепті оны жиі «Американың нан қоржыны» деп атайды.
9. Штаттың басты нышаны – күнбағыс. Бұл өсімдік Канзастың мемлекеттік символына айналып, тіпті туы мен елтаңбасында бейнеленген.
10. Канзастың бейресми атауы – «Күнбағыс штаты». Бұл бейне өңірдің табиғатын да, рухын да сипаттайды.
11. Мұнда климат континенттік сипатта: жаз өте ыстық, ал қыс суық әрі желді. Кей маусымдарда қатты найзағай мен боран жиі болады.
12. Канзас АҚШ-тың «торнадо аллеясы» деп аталатын аймағына кіреді. Бұл жер әлемдегі ең көп құйын тіркелетін өңірлердің бірі.
13. Табиғаттың қиын жағдайларына қарамастан, тұрғындар төзімділігімен және қайта қалпына келу қабілетімен ерекшеленеді.
14. Канзас жерінен әйгілі Санта-Фе жолы өткен. Бұл XIX ғасырдағы маңызды сауда бағыты Миссури мен Жаңа Мексиконы жалғастырып тұрған.
15. Алғашқы еуропалық зерттеушілер XVI ғасырда осы аумаққа келген испан саяхатшылары болған. Олар аңыздағы «алтын қалалар» Киболаны іздеген.
16. XIX ғасырдың ортасында Канзасқа мыңдаған қоныстанушылар келіп, жаңа ауылдар мен фермалар салған. Бұл аймақ сол кезде жаңа өмір іздеген адамдар үшін үміт жері болды.
17. 1854 жылы қабылданған Канзас-Небраска заңы жергілікті халыққа құлдық мәселесін өздері шешуге мүмкіндік берді. Бұл шешім ел ішіндегі қақтығыстарды күшейтті.
18. Лоуренс қаласында орналасқан Канзас университеті – аймақтың ең беделді оқу орындарының бірі. Ол ғылым мен білімнің орталығына айналған.
19. Сол қаладағы Табиғи тарих мұражайында ежелгі мұхиттарда тіршілік еткен жаратылыстардың ерекше қазба үлгілері сақталған.
20. Канзас күн батар шақтағы көріністерімен әйгілі. Кең жазық пен ашық аспанның астында күннің қызыл сәулесі ерекше әсер қалдырады.
21. 1935 жылы Канзаста күшті шаңды дауылдар болып, «Шаңды дәуір» (Dust Bowl) деп аталған табиғи апат тіркелген. Бұл оқиға көптеген әдеби және көркем туындыларға арқау болды.
22. Канзас – әйгілі «Оз елінің сиқыршысы» фильміндегі басты кейіпкер Доротиның туған жері. Дәл осы штаттан оның ертегідегі сапары басталады.
23. Штаттың ресми ұраны – «Ad astra per aspera», яғни «Қиындықтар арқылы жұлдыздарға». Бұл сөздер жергілікті халықтың қайсар рухын бейнелейді.
24. Канзастың бейресми әнұраны – «Home on the Range». Ол дала өмірінің тыныштығы мен еркіндігін дәріптейді.
25. Абилин қаласында АҚШ-тың 34-президенті Дуайт Эйзенхауэр дүниеге келген. Бүгінде оның туған үйі мұражайға айналған.
26. Канзас джаз және кантри музыкаларының дамуына да үлес қосқан. Көптеген танымал музыканттар шығармашылық жолын осы жерден бастаған.
27. Штаттың табиғи көрікті орындарының бірі – Monument Rocks деп аталатын әктасты жартастар. Олар Канзастың жеті табиғи кереметінің қатарына кіреді.
28. Мұнда әртүрлі экожүйелер кездеседі: шалғынды прериялардан бастап өзен аңғарлары мен көлдерге дейін. Бұл аймақ биологтар үшін ерекше зерттеу нысаны болып саналады.
29. Канзаста бизон, койот, аққұйрық бұғы және жүздеген құс түрлері мекендейді. Табиғатты тамашалау мен аңшылық мұнда кең тараған демалыс түрлерінің бірі.
30. Штат жел энергетикасын белсенді дамытып келеді. Қазіргі таңда Канзас электр қуатының айтарлықтай бөлігін жел турбиналары арқылы өндіреді.
31. Канзас тұрғындары қонақжайлығымен және мейірімді мінезімен танымал. Жыл сайынғы жәрмеңкелер мен фестивальдерге көршілес өңірлерден көптеген қонақтар келеді.
32. Шағын қалаларда ковбой мәдениеті мен фермерлік дәстүрлер әлі күнге дейін сақталған. Бұл – ұрпақтан-ұрпаққа жалғасқан өмір салтының көрінісі.
33. Канзас – Американың шынайы бейнесін көрсететін жер. Мұнда еңбекті, қарапайымдылықты және жермен байланыс сезімін жоғары бағалайды.

Канзас – жай ғана картадағы нүкте емес, ол Америка рухының көрінісі. Бұл штат өткен мен болашақты байланыстырып, өз дәстүрін сақтай отырып дамып келеді. Канзастың кең даласы мен алтын түстес егістіктері адамға тыныштық пен сенім ұялатады. Мұнда өмірдің мәні қарапайым еңбекте, табиғатпен үйлесімде және адам арасындағы шынайы мейірімде жатыр.