Нью-Дели туралы 28 қызықты мәліметтер

Үндістан астанасы Нью-Дели – ежелгі тарих пен заманауи мегаполис бейнесін үйлестіре білген ерекше қала. Бұл тек саяси орталық емес, сонымен бірге мәдениеттер мен діндердің, шығыс пен батыстың, көне мен жаңа дәуірдің тоғысқан орны. Нью-Делидің сәулеті, тыныс-тіршілігі мен әлеуметтік құрылымы елдің күрделі болмысын айқын көрсетеді. Қала кең даңғылдары, тарихи ескерткіштері мен түрлі халық өкілдерінің өмірімен ерекшеленеді. Төменде Нью-Дели туралы көпшілік біле бермейтін, бірақ ерекше назар аударарлық 28 мәліметтер ұсынылған.

1. Нью-Дели 1911 жылы Британ Үндістанының жаңа астанасы ретінде негізі қаланып, бұрынғы Калькуттаның орнын басты.
2. Қаланың ресми ашылуы 1931 жылы өтті – іргетас қаланғаннан кейін 20 жылдан соң.
3. Қаланың орталық аймақтарын британ сәулетшілері Эдвин Лаченс пен Герберт Бейкер жобалаған.
4. Нью-Дели аумағы небәрі 50 шаршы шақырымнан аз болса да, ол Дели мегаполисінің әкімшілік орталығы болып саналады.
5. Мұнда әлемдегі ең үлкен президент резиденцияларының бірі – Раштрапати Бхаван орналасқан.
6. Қала көшелерінде көлік қозғалысы сол жақты болып келеді, бұл британдық отарлық жүйеден қалған мұра.
7. Нью-Делидің өзінде шамамен 250 мың адам өмір сүреді, ал Дели агломерациясында 30 миллионнан астам халық бар.
8. Нью-Дели жеке әкімшілік аудан ретінде орталық үкіметке тікелей бағынады.
9. Қаланың басты тарихи нышаны – Қызыл қамал – техникалық тұрғыдан ескі Делидің аумағында орналасқан.
10. Үндістан қақпасы атты мемориал Бірінші дүниежүзілік соғыста қаза тапқан үнді сарбаздарының құрметіне салынған.
11. Әр жылдың 26 қаңтарында мұнда Республика күніне орай үлкен әскери шеру өтеді.
12. Нью-Дели әлемдегі ауаның ластануы бойынша ең жоғары көрсеткішке ие қалалардың бірі саналады.
13. Алайда қалада көгалдандыру, ауа тазартқыш құрылғылар мен жасыл аймақтарды дамыту жұмыстары жүргізіліп жатыр.
14. Елдегі ең тығыз метро станцияларының бірі – Раджив Чоук осы қалада орналасқан.
15. Нью-Делидің метросы Азиядағы ең тиімді көлік жүйелерінің бірі ретінде бағаланады.
16. Лотос храмы – діни төзімділік пен бейбітшіліктің символы, қаланың басты нысандарының бірі.
17. Қала Үндістандағы барлық саяси институттардың орталығы – парламент, Жоғарғы сот, министрліктер осында шоғырланған.
18. Жергілікті климатты ескере отырып, қала кең даңғылдармен және жасыл желекті аллеялармен жобаланған.
19. Қаланың негізгі сауда аймағы – Коннот-Плейс – дөңгелек пішінде орналасқан және колониялық дәуірдің жоспарымен салынған.
20. Мұнда Оңтүстік Азиядағы ең ірі дәмдеуіштер мен мата базарларының бірі орналасқан.
21. Нью-Дели халықаралық деңгейдегі көрмелер мен саммиттерді – оның ішінде G20 мен климат конференцияларын қабылдайды.
22. Қалада ондаған музей бар, соның ішінде Үндістан ұлттық музейі мен Теміржол музейі кең танымал.
23. Нью-Дели «Алтын үшбұрыш» деп аталатын туристік бағыттың бастапқы нүктесі – бұл бағыт Делиді Агра және Джайпурмен байланыстырады.
24. Қала климаты субтропиктік – жазы өте ыстық, қысы салқын, ал маусымнан қыркүйекке дейін муссон жауындары жауады.
25. Мұнда дәстүрлі музыка фестивальдері, кинофестивальдер мен халықтық мерекелер жиі өтеді.
26. Нью-Делидегі қылмыс деңгейі ел бойынша орташа көрсеткіштен жоғары, әсіресе түнгі уақытта және шет аймақтарда.
27. 2010 жылдан бері қалада әйелдерден құралған арнайы патрульдік полиция бөлімшесі жұмыс істейді, бұл қауіпсіздік шараларын арттыруға бағытталған.
28. Қиындықтарға қарамастан, Нью-Дели студенттер, кәсіпкерлер мен туристер үшін тартымды орталық болып қала береді.

Нью-Дели – Үндістанның жүрегі ғана емес, оның көпқырлы мәдениеті мен күрделі әлеуметтік құрылымының көрінісі. Бұл қалада көне мен жаңа қатар өмір сүреді, ал оның көшелеріндегі қозғалыс пен қарама-қайшылықтар ерекше энергия сыйлайды. Мұндай мегаполисті түсіну – бүкіл Үндістанды тереңірек ұғыну жолы. Нью-Дели – бір рет келгеннен кейін ұмытылмайтын, қайта оралғың келетін қала. Ол саяхатшыға да, зерттеушіге де өзінше әсер қалдырады.