Жаркент туралы 28 қызықты мәліметтер

Қазақстанның шығысында, Қытаймен шекараға жақын жерде орналасқан көрікті қала – Жаркент ежелден мәдениеттер тоғысқан ерекше мекен болып саналады. Бұл өңірде табиғаттың сұлулығы мен адам қолымен жасалған өнер үйлесім тапқан. Шығыс пен Орталық Азияның байланысын сақтап келген бұл қала ежелгі дәуірден бері сауда мен мәдениет орталығы болған. Жаркент өз тарихымен ғана емес, сәулет ескерткіштерімен және жылы шырайлы халқының қонақжайлығымен де танымал. Мұнда тыныштық пен үйлесім сезіледі, ал әрбір көше мен ғимарат өткен ғасырлардың ізін сақтаған. Төменде Жаркенттің тарихы мен табиғи сұлулығын тереңірек танытатын 28 қызықты дерек ұсынылады.

1. Жаркент – Жетісу облысының шығысында, Қытай шекарасына жақын жерде орналасқан қала. Географиялық тұрғыдан ол Ұлы Жібек жолының бойындағы маңызды тораптардың бірі болған. Осы себепті қала ежелден түрлі халықтардың мәдениеттерін тоғыстырған орынға айналды.
2. Қала 1867 жылы Ресей империясы кезеңінде әскери бекініс ретінде негізі қаланды. Кейін ол сауда мен егіншілік орталығына айналып, біртіндеп үлкен елді мекенге өсті.
3. «Жаркент» атауы қазақ тілінде «күн нұрына бөленген қала» деген мағына береді. Бұл атау өңірдің климатына дәл келеді, себебі мұнда күн ашық күндер жыл бойы көп кездеседі.
4. Қала климаты жұмсақ, топырағы құнарлы болғандықтан, егіншілік жақсы дамыған. Мұнда алма, жүзім, өрік, қауын, темекі және басқа да жеміс түрлері өсіріледі.
5. Жаркентте XIX ғасырдың сәулет ескерткіштері әлі күнге дейін сақталған. Ескі көшелердің бойында шығыс пен еуропалық үлгілерді үйлестірген ғимараттарды көруге болады.
6. Қаланың ең әйгілі нысаны – 1892 жылы қытай сәулетшісі Хон Пик салған Жаркент мешіті. Ол толықтай ағаштан салынған және құрылыста бірде-бір шеге қолданылмаған.
7. Бұл мешіт қытай, ислам және қазақ сәулет өнерінің элементтерін біріктірген ерекше туынды болып саналады. Оның көркем пішіні мен нәзік өрнектері көпшілікті таң қалдырады.
8. Мешіттің ішкі безендірілуі өте бай әрі әсем. Қолмен салынған өрнектер мен ағаш оюлар терең мағынаны білдіреді және шығыс нақышын айқын көрсетеді.
9. Қазіргі уақытта Жаркент мешіті музей ретінде жұмыс істейді. Онда көне тұрмыстық бұйымдар, тарихи құжаттар және діни кітаптар қойылған.
10. Қала Жоңғар Алатауының етегінде орналасқан, сондықтан оның табиғаты ерекше көркем. Бір жағынан қарлы шыңдар көз тартады, екінші жағынан кең жазық дала созылып жатыр.
11. Жаркент маңында минералды бұлақтар бар, олардың суы шипалы қасиетімен танымал. Көптеген адамдар бұл жерге демалуға және денсаулығын нығайтуға келеді.
12. Ежелгі замандарда бұл аумақ арқылы Қытайдан Орта Азияға баратын керуен жолы өткен. Осы жолдың ізі қала тарихында айқын сақталған.
13. Кеңес дәуірінде Жаркент ауыл шаруашылығының ірі орталығына айналды. Мұнда мақта, бидай, жүзім және май өндірумен айналысқан.
14. Қаланың халқы көпұлтты: қазақтармен қатар ұйғыр, орыс, дүнген және өзбек ұлттарының өкілдері тұрады. Бұл Жаркентті мәдениеттер үндестігі мен бейбіт өмірдің үлгісі етті.
15. Қала теңіз деңгейінен шамамен 600 метр биіктікте орналасқан. Осыған байланысты мұндағы ауа таза, ал аспаны мөлдір әрі ашық.
16. Жақын маңда Тоқырау шатқалы бар, онда сирек кездесетін өсімдіктер мен жануарлар мекендейді. Табиғатты сүйетіндер үшін бұл орын ерекше қызығушылық тудырады.
17. Жаркенттің айналасында көне қорғандар мен қоныстардың іздері кездеседі. Бұл аймақтың бай археологиялық тарихын дәлелдейді.
18. Қаланың орталығында Кеңес Одағының Батыры Маншүк Мәметоваға арналған ескерткіш орнатылған. Ол батырлық пен ерлікке құрмет белгісі болып табылады.
19. Жаркентте аймақтық өлкетану музейі жұмыс істейді. Онда ежелгі карталар, тұрмыстық заттар және халық өнерінің үлгілері сақталған.
20. Қала қолөнер шеберлерімен де әйгілі. Ағаш, металл және саздан жасалған бұйымдар туристердің қызығушылығын тудырады.
21. Жыл сайын Жаркентте ұлттық мерекелер кеңінен аталып өтеді. Солардың ішінде ең сүйіктісі – Наурыз, ол ән мен би, ұлттық тағам және ойындармен өрнектеледі.
22. Қала маңында жүзім алқаптары бар, онда жергілікті шарап өндіріледі. Бұл өнім Қазақстанның басқа аймақтарына да жеткізіледі.
23. Жаркентті айнала бау-бақшалар мен егістік жерлер көп. Көктем келгенде қала хош иісті гүлдер мен ағаштардың иісіне толып, нағыз табиғи жұмаққа айналады.
24. Қаланың орталығында ғасырдан астам тарихы бар емен ағашы өсіп тұр. Тұрғындар оны береке мен ұзақ өмірдің нышаны деп санайды.
25. Жаркенттің Алматы және басқа да қалалармен байланысы жақсы жолдар арқылы жүзеге асады. Сондықтан саяхатшылар үшін бұл өңірге жету өте ыңғайлы.
26. Қазіргі Жаркент заманауи инфрақұрылымымен дамып келеді. Жаңа мектептер, ауруханалар мен мәдени орталықтар салынып, халықтың тұрмыс сапасы жақсарып отыр.
27. Қаланың халқы ерекше қонақжайлы және жылы жүзді. Мұнда келген адам өзін бөтен сезінбейді және әрдайым жылы қабылдауға ие болады.
28. Соңғы жылдары Жаркент Жетісу аймағындағы туристік орталықтардың біріне айналуда. Оның тарихы, табиғаты және сәулет ескерткіштері Қазақстанның мәдени келбетін айқындай түседі.

Жаркент – өткен мен бүгінді ұштастырған қала. Мұндағы табиғи сұлулық пен мәдени мұра адамдарды рухани байытады. Бұл жерге келген әрбір адам қазақ жерінің кеңдігін, халқының мейірімін және тарихының тереңдігін сезеді. Жаркент – күн нұры мен адам жылуы қатар ұялаған мекен, ол ел рухының ажырамас бөлігі болып қала береді.