Латын Америкасының тарихында тәуелсіздік жолындағы күресте шешуші рөл атқарған ұлы тұлғалар аз емес. Солардың ішінде Хосе де Сан-Мартиннің орны ерекше, оның есімі ерлік пен бостандыққа адалдықтың нышанына айналды. Ол тек әскери қолбасшы ғана емес, бүкіл құрлықтың тағдырына әсер еткен стратег болды. Өмір жолы Аргентина, Чили және Перумен тығыз байланысты. Сан-Мартиннің Оңтүстік Американы азат ету ісіне қосқан үлесі оны дәуірдің басты қайраткерлерінің біріне айналдырды. Енді осы тарихи тұлға жайлы қызықты деректерге назар аударайық.
- Хосе де Сан-Мартин 1778 жылы Аргентинадағы Япею ауылында дүниеге келген. Оның әкесі Испания патшалығының қызметшісі болған.
- Бала кезін ол Испанияда өткізді. Дәл сол жерде болашақ қолбасшы әскери білім алып, әскер қатарында қызметін бастады.
- Сан-Мартин Наполеон соғыстары кезінде Пиреней түбегіндегі шайқастарға қатысқан. Бұл тәжірибе оны шыныққан офицер етті.
- Ол қысқа уақытта әріптестерінің құрметіне бөленді. Тәртіпке беріктігі мен батылдығы үшін жоғары бағаланды.
- Испаниядағы мансабына қарамастан, ол Оңтүстік Америкаға оралуды ұйғарды. Ол жақта тәуелсіздік үшін күрес өршіп тұрған еді.
- 1812 жылы Буэнос-Айреске жеткен соң оның әскери қабілеті бірден қажетке жарады.
- Сан-Мартин аты аңызға айналған аттылы гренадерлер полкін құрды. Бұл бөлімше еркіндік үшін шайқастардың тірегіне айналды.
- Оның басты стратегиясы қарсыласты күтпеген бағыттан соққыға жығу болды. Сол үшін ол Анд тауларынан өту жоспарын жасады.
- 1817 жылы Сан-Мартин армиясы әйгілі тау жорығын жүзеге асырды. Бұл тарихтағы ең ірі әскери ерліктердің бірі саналады.
- Жорықтан кейін ол Чилиге кірді. Мұнда Чакабуко түбінде шешуші шайқас өтті.
- Чакабуко түбіндегі жеңіс Чилидің тәуелсіздігін қамтамасыз етті. Сан-Мартин тек Аргентинада ғана емес, басқа елдерде де қаһарманға айналды.
- 1821 жылы ол Лиманы басып алып, Перудің тәуелсіздігін жариялады. Бұл оның әскери жолындағы ең үлкен жетістік болды.
- Сан-Мартин Гуаякильде Симон Боливармен кездескен. Бұл оқиға құрлықтағы азаттық үшін күрестің бірлігін көрсетті.
- Алайда екі қолбасшының көзқарастары әртүрлі болды. Сол себепті Сан-Мартин саясаттан шеттеп, бастаманы Боливарға берді.
- Саясаттан кеткеннен кейін ол Францияға қоныс аударды. Өмірінің қалған бөлігін тыныш әрі қарапайым жағдайда өткізді.
- Соңғы жылдары ол қоғамдық істерге араласқан жоқ. Бірақ есімі әрдайым тәуелсіздікпен байланысты аталып отырды.
- 1850 жылы Сан-Мартин Францияның Булонь-сюр-Мер қаласында қайтыс болды. Кейін оның сүйегі Аргентинаға жеткізілді.
- Бүгінде ол «Азат етуші» деген атпен құрметтеледі. Аргентинада ғана емес, Чили мен Перуде де ескерткіштері орнатылған.
Хосе де Сан-Мартин кейінгі ұрпаққа мол мұра қалдырды. Оның табандылығы мен әскери шеберлігі Оңтүстік Американың тәуелсіздік алуына шешуші ықпал етті. Ол еркіндік пен әділет жолында өзін аямай күрескен қайсар тұлға болды. Тарих оның есімін адамзаттың ең ұлы қайраткерлерімен қатар қояды. Оның бейнесі бүкіл құрлық халықтарының жадында мәңгі сақталады.
Добавить комментарий