Кенгурулер туралы 29 қызықты мәліметтер

Австралияның жануарлар әлемі әрдайым зерттеушілер мен саяхатшылардың таңданысын тудырып келеді. Бұл құрлықта дүниенің басқа ешбір жерінде кездеспейтін ерекше түрлер мекендейді. Солардың ішінде кенгуру айрықша орын алады және бүкіл әлемде Австралияның символына айналған. Оның бейнесі елтаңбаларда, компания логотиптерінде, тіпті спорттық атрибутикада да кездеседі. Бұл сүтқоректілер өздерінің биологиясымен, ерекше әдеттерімен және қатаң ортаға бейімделуімен назар аударады. Енді осы жануар жайлы қызықты деректерді қарастырайық.

1. Кенгуру қалталы жануарлар тобына жатады және бұл санаттағы ең ірі өкіл саналады. Басқа сүтқоректілерден айырмашылығы – оның төлдері жетілмей туылады да, әрі қарай қалтасында дамиды.
2. «Кенгуру» сөзі австралиялық аборигендердің гугу-йимитирр тілінен шыққан. Ол бастапқыда «түсінбедім» деген мағына берген, алайда еуропалықтар оны жануардың атауы деп қабылдады.
3. Ғалымдар төрт негізгі түрді ажыратады: қызыл, шығыс сұр, батыс сұр және антилоптық. Олардың барлығы көлемі, түсі және таралу аймағымен ерекшеленеді.
4. Ең ірі түрі – қызыл кенгуру. Аталықтарының бойы 2 метрге дейін жетіп, салмағы 90 келіден асады.
5. Бұл жануарлардың артқы аяқтары өте қуатты. Бір ғана секірісі 9 метрге дейін созылып, биіктігі 3 метрден аса алады.
6. Кенгуру артқа жүре алмайды. Оның жамбас пен аяқ құрылымы кері қозғалысты мүмкін етпейді.
7. Құйрығы бірнеше қызмет атқарады. Ол қозғалғанда тірек болып, тепе-теңдікті сақтауға көмектеседі.
8. Жүгіру кезінде сағатына 60 шақырымға дейін жылдамдық жинайды. Осы қабілетінің арқасында жыртқыштардан оңай қашып құтылады.
9. Негізгі қорегі – шөп пен жапырақтар. Олар күйіс қайыратын жануарларға тән ас қорыту жүйесіне ие.
10. Асқазаны бірнеше бөлімнен тұрады. Әрқайсысында ашыту процесі жүріп, өсімдіктерден барынша қорек алынады.
11. Қуаңшылық кезінде ұзақ уақыт бойы сусыз жүре алады. Ылғалды шөптен және таңғы шықтан алады.
12. Аналықтарының көбею жүйесі ерекше. Олар ұрықтың дамуын қолайлы жағдай орнағанға дейін тоқтата алады, бұл құбылыс эмбриондық диапауза деп аталады.
13. Жаңа туған төлдің ұзындығы бар болғаны 2 сантиметрдей. Ол өздігінен анасының қалтасына жетіп, сонда бірнеше ай бойы өсіп жетіледі.
14. Қалтаның ішінде шамамен 8 ай қалады. Кейін сыртқа шығып үйрене бастайды да, бір жасқа толғанда толықтай дербестікке жетеді.
15. Кенгуру топтасып өмір сүреді. Мұндай қауымдастықтар «моб» деп аталып, бірнеше жануардан жүздегеніне дейін жетуі мүмкін.
16. Моб ішінде иерархия қалыптасады. Басты аталық аймақты қорғап, ұрғашыларға бақылау жүргізеді.
17. Аталықтар арасындағы айқастар әсерлі көрініске ұқсайды. Олар құйрығын тірек қылып, артқы аяқтарымен соққы береді.
18. Үлкен денесіне қарамастан, кенгуру адамдарға сирек агрессия танытады. Көбіне олар қашықтық сақтап, байланыстан аулақ болады.
19. Табиғатта орташа өмір сүру ұзақтығы 6–8 жыл. Ал хайуанаттар бағында 20 жылға дейін жетеді.
20. Бұл жануарлардың есту қабілеті жақсы дамыған. Құлақтарын әртүрлі бағытқа бұрып, алыстағы дыбыстарды ести алады.
21. Көру қабілеті түнгі жағдайға бейімделген. Сондықтан қараңғыда белсенді қоректенуге ыңғайлы.
22. Қауіп төнгенде арнайы дыбыс шығарады. Аналықтар төлдерімен қарым-қатынас жасау үшін де «шертулерді» қолданады.
23. Қызыл кенгурудың жүні маусымға қарай түсін өзгерте алады. Жазда ол күн сәулесін шағылыстыру үшін ашық реңкке ауысады.
24. Бұл жануарлар Австралия экожүйесінде маңызды рөл атқарады. Олар жайылымдарды жаңартып, өсімдіктің шамадан тыс көбеюін тежейді.
25. Кенгуру еті тағам ретінде пайдаланылады. Ол майы аз әрі ақуызы мол болғандықтан пайдалы саналады.
26. Австралияда кейде кенгуру саны шамадан тыс көбейіп кетеді. Мұндай жағдай ауыл шаруашылығына қауіп төндіреді.
27. Елдің елтаңбасында кенгуру бейнеленген. Бұл жануар артқа жүре алмайтындықтан, ол ілгерілеудің белгісі ретінде қабылданады.
28. Кенгуру жақсы жүзеді. Құйрығы мен артқы аяқтарының күші арқасында су бөгеттерін оңай еңсереді.
29. Бұл жануар Австралия мәдениетінің символына айналған. Оның бейнесі кәдесыйларда, мультфильмдерде және спорттық нышандарда жиі кездеседі.

Кенгуру – табиғаттағы ең ерекше жануарлардың бірі. Оның биологиялық ерекшеліктері мен мінез-құлқы басқа сүтқоректілерден айқын ажыратады. Бұл жануар Австралия табиғаты үшін ғана емес, елдің ұлттық болмысы үшін де маңызды. Оның бейнесі бүкіл әлемге осы құрлықтың байлығын және даралығын паш етеді.