Иттер мыңдаған жылдар бойы адамға серік болып, қоғам өмірінде маңызды рөл атқарып келеді. Үлкен алуан түрліліктің ішінде сәндік тұқымдар ерекше орын алады, өйткені олар әсемдікті, ақылдылықты және адалдықты қатар ұштастырады. Солардың ішінде ерекше талғампаз көрінісімен және мінезімен танымал тұқым – папильон. Бұл сүйкімді иттерді қарапайым халық қана емес, бір кездері ақсүйектер де жоғары бағалаған. Олар тіпті суретшілердің кенептерінде бейнеленіп, қазіргі күнге дейін танымалдығын сақтап отыр. Ендеше, осы ғажайып тұқым жайлы 39 қызықты дерекке назар аударайық.
- «Папильон» атауы француз тілінен аударғанда «көбелек» дегенді білдіреді. Бұл құлақтарының пішіні ашылған қанатқа ұқсайтынын меңзейді. Осындай ерекше түрі оларды бірден танымал етеді.
- Бұл тұқымның отаны – Франция мен Бельгия. Дәл осы елдерде қазіргі папильондардың қалыптасу процесі басталды. Бүгінде оларды әлемнің кез келген жерінен кездестіруге болады.
- Папильондардың тарихы бірнеше ғасырдан асады. Олардың ата-бабалары XIV ғасырдан бастап белгілі болған. Ол кезеңде иттер еуропалық сарайларда танымал болған.
- Ескі суреттерден папильонға ұқсас иттердің бейнесін көруге болады. Олар ақсүйектер мен патшалардың жанында бейнеленген. Бұл иесінің мәртебесін көрсететін белгі еді.
- Папильондар сәндік тұқымға жатады. Олар аңшылыққа да, күзетке де арналмаған. Негізгі міндеті – адамға серік болу.
- Ересек папильондар 2,5–5 килограмм аралығында салмақ тартады. Кішкентай көлеміне қарамастан, дене бітімі мығым. Сондықтан олар өте белсенді әрі төзімді.
- Бұл тұқымның басты ерекшелігі – үлкен, ұзын жүнді құлақтары. Олар итке ерекше сымбат береді. Осы арқылы папильонды қателеспей тануға болады.
- Құлағы салбырап тұратын түрі де бар, ол «фален» деп аталады. Екі нұсқа бір тұқымға жатады және мінез-құлқы ұқсас. Айырмашылығы тек құлақ пішінінде.
- Папильондар зеректігімен ерекшеленеді. Командаларды тез меңгереді және жаттығуды ұнатады. Сол себепті олар аджилити сайыстарында жиі кездеседі.
- Ғалымдардың пікірінше, бұл тұқым ең ақылды иттердің қатарында. Олар жаңа қимылдарды оңай есте сақтайды. Дұрыс тәсілмен үйреткенде жаттығулар олар үшін қызықты ойынға айналады.
- Мінезі көңілді әрі ашық. Адаммен тез тіл табысып, назарға бөленуді жақсы көреді. Осы қасиеттері оларды тамаша үй жануарына айналдырады.
- Дегенмен, бейтаныстарға сақтықпен қарайды. Үйге бөтен адам келгенде жиі үреді. Бұл қасиеті оларды шағын күзетші ретінде көрсетеді.
- Орташа өмір жасы 13–16 жыл. Дұрыс күтім көрсетілсе, кейбіреулері 18 жасқа дейін өмір сүре алады. Бұл көрсеткіш сәндік иттер арасында ұзақ ғұмыр саналатынын дәлелдейді.
- Жүнін күту аса қиын емес. Ұзын болғанымен, тез шатаспайды. Аптасына бірнеше рет тарап тұру жеткілікті.
- Түсі әртүрлі болуы мүмкін, бірақ міндетті түрде ақ негізге ие. Ақ фонда қара, қоңыр немесе қызыл таңбалар кездеседі. Мұндай бояу итке талғампаздық береді.
- Папильондар адамның көңіл-күйін жақсы сезеді. Иесіне бейімделіп, эмоциясын бөліседі. Осы себепті олардың иесімен байланысы берік болады.
- Олар белсенді қимылды жақсы көреді. Кішкентай көлеміне қарамастан, серуен мен ойыннан бас тартпайды. Сыртта ойнау олардың өмірінде маңызды рөл атқарады.
- Пәтер жағдайына бейімделе алады. Алайда серуенді өткізіп алмау қажет. Үй ішінде қозғалыс жетіспейді.
- Бұл тұқым семіздікке бейім емес. Олар үнемі қозғалыста болғандықтан, артық салмақ жинамайды. Бірақ артық тамақтандыруға болмайды.
- Денсаулығы жақсы болғанымен, тізе буындарында ақау болуы мүмкін. Бұл олардың бойының кішілігіне байланысты. Уақытылы тексеру маңызды.
- Кейде тістерінде мәселе кездеседі. Сондықтан ауыз қуысын тазалап тұру ұсынылады. Арнайы ойыншықтар да көмектеседі.
- Күшіктер дүниеге келгенде құлақтары жабық болады. Бірнеше аптадан кейін құлақтарының пішіні айқындалады. Сол кезде иттің папильон не фален екені белгілі болады.
- Олар назарсыз қалғанды ұнатпайды. Ұзақ уақыт жалғыз қалса, күйзеліске түсуі мүмкін. Сол себепті жанында адам болғаны жөн.
- Балалармен жақсы тіл табысады. Ойынқұмар әрі сабырлы болғандықтан, кішкентайларға серік бола алады. Бірақ олардың араласуын қадағалаған дұрыс.
- Басқа жануарлармен де тату тұра алады. Дегенмен, кейде лидерлік мінез көрсетеді. Бұл үлкенірек иттермен келіспеушілікке әкелуі мүмкін.
- Ақылдылығының арқасында күрделі трюктерді үйренеді. Кейбір иелері арнайы қойылымдар жасайды. Бұл әрі көңіл көтеру, әрі жаттығу ретінде пайдалы.
- Тарихта папильондар монархтардың сүйікті иті болғаны белгілі. Мысалы, олар Мария Антуанетта сарайында кеңінен тараған. Бұл олардың мәртебесін дәлелдейді.
- Олар жақсы секіреді. Жеңіл әрі икемді болғандықтан, өз денесіне сай емес биіктікке шыға алады. Мұндай қасиет спорттық жарыстарда көмектеседі.
- Папильондардың үні қатты шығады. Қалалық жерде бұл кейде қолайсыздық тудыруы мүмкін. Сондықтан оларды жас кезінен тәрбиелеу қажет.
- Күшіктер тез есейеді. Бір жасқа келгенде дене тұрқы ересекке жақындайды. Мінезі толық екі жасқа қарай қалыптасады.
- Гигиеналық әдеттерді жылдам үйренеді. Дәрет орнын тез түсінеді. Бұл иесі үшін ыңғайлы жағдай жасайды.
- Жүнінде иіс болмайды. Сондықтан оларды асырау қолайлы. Үнемі жанында болса да, жағымсыз иіс сезілмейді.
- Өте ширақ әрі энергиясы мол. Доп немесе фрисби ойнағанды ерекше ұнатады. Белсенділіксіз олар тез жалығады.
- Қарт адамдар үшін тамаша серік. Олар шамадан тыс қозғалысты қажет етпейді, бірақ көңілділік пен мейірімділік сақталады. Сонымен қатар көлемі шағын болғандықтан, күту жеңіл.
- Спортпен айналысатындар үшін де қызықты. Аджилити секілді жарыстарда олар үлкен ықыласпен өнер көрсетеді. Өз қабілеттерін көрсеткенді ұнатады.
- Байқағыштығы мен зеректігі жаңа ортаға тез бейімделуге көмектеседі. Тіпті басқа қалаға қоныс аударғанда да өзін сенімді сезінеді. Бастысы – жанында қожайыны болуы керек.
- Сапалы тұқымды күшіктер қымбат тұрады. Бағасы олардың сиректігі мен сұранысына байланысты. Тәжірибелі селекционерлер ұрпақ сапасын қадағалайды.
- Танымалдылық рейтингтерінде папильондар әрқашан тұрақты орын алады. Басқа сәндік тұқымдардан бәсеке көргенімен, сұраныс әлі жоғары. Олардың әсемдігі мен мінезі иелерін баурап алады.
- Бұл иттер иесінің жүрегінде ерекше орын алады. Олар шексіз адалдығымен және қуатымен үйге шаттық сыйлайды. Сондықтан папильондар ең жақсы серік тұқымдардың бірі саналады.
Папильондар сымбат пен мейірімділікті, ақыл мен қуанышты бойына жинаған. Олардың тарихы ежелгі дәуірлерге жетсе де, бүгінде де өзекті болып отыр. Бұл тұқым отбасыға да, жалғыз адамдарға да жарасады. Кішкентай «көбелектер» иесіне қуаныш пен жылу сыйлап, өмір бойы адал серік бола береді.
Добавить комментарий