Какао ғасырлар бойы адамзаттың мәдениеті мен тұрмысында маңызды рөл атқарып келеді. Бұл өнім жай ғана тәтті сусын немесе шоколадтың құрамдас бөлігі ғана емес, сонымен қатар терең тарихы бар өсімдік. Какао ежелгі өркениеттердің діни дәстүрлерінде, экономикалық алмасуларында және емдік мақсаттарда қолданылған. Уақыт өте келе ол бүкіл әлемге таралып, тағам өнеркәсібінен бастап медицина мен косметикаға дейін түрлі салаларда кеңінен пайдаланылып жүр. Төменде осы ерекше өнім туралы білуге тұрарлық 31 қызықты мәліметтер ұсынылған.

Какао «теоброма» атты ағаштың тұқымынан алынады. Бұл атау грек тілінен аударғанда «құдайлардың тағамы» деген мағына береді.
Какаоның тарихи отаны – Орталық және Оңтүстік Америка. Оны алғаш қолданғандар майя мен ацтек өркениеттері болған.
Ацтектер какао тұқымын ақша ретінде пайдаланған. Бір бобқа қызанақ, ал жүз бобқа күркетауық сатып алуға болатын.
Какаодан жасалған сусын қасиетті саналған. Оны тек ақсүйектер мен дін қызметкерлері тұтынған, құрамында қант болмаған.
Еуропада какаомен алғаш XVI ғасырда испан конкистадорлары танысты. Ол бастапқыда Испанияда танымал болып, кейін бүкіл Еуропаға таралды.
Бастапқыда какао дәрі ретінде қолданылған. Ол шаршау мен асқазан бұзылыстарына қарсы ұсынылған.
Еуропада ыстық шоколадты плитка түріндегі шоколад шықпай тұрып ішкен. Ал алғашқы қатты шоколад тек XIX ғасырда пайда болды.
Какао өндірісі бірнеше аптаға созылатын күрделі процесс. Жемістер жиналған соң ұзақ өңдеуден өтеді.
Какао тұқымдары 5–7 күн бойы ферментацияланады. Бұл дәмінің ашылуына және ащылықтың кетуіне көмектеседі.
Кейін бобтар күн көзінде кептіріледі. Бұл кезең бірнеше аптаға созылуы мүмкін.
Какао ағашы жыл бойы жеміс береді. Алайда негізгі өнім жиындары көктем мен күзде өтеді.
Какаоның үш негізгі сорты бар. Олар – криолло, форрастеро және триниатрио.
Ең бағалысы – криолло сорты. Ол аз өнім берсе де, хош иісі мен жұмсақ дәмімен ерекшеленеді.
Әлемде какаоның басым бөлігі Батыс Африкада өсіріледі. Кот-д’Ивуар елі жаһандық өндірістің 40 пайызынан астамын қамтамасыз етеді.
Еуропа какаоның ең ірі тұтынушысы саналады. Швейцария, Бельгия және Германия алдыңғы қатарда.
Какао майы тек тағамда ғана емес, косметика мен фармацевтикада да қолданылады. Тіпті шам жасау өндірісінде де қолданыс табады.
Нағыз қара шоколадтың құрамында кем дегенде 70% какао болуы тиіс. Мұндай шоколадта қант аз, ал антиоксиданттар көп.
Какао құрамында теобромин бар. Бұл зат кофеинге ұқсайды, бірақ әсері жұмсақ әрі ұзақ болады.
Какао серотониннің бөлінуін ынталандырады. Бұл көңіл-күйді көтеріп, күйзелісті азайтады.
Какао қан қысымын төмендетуге көмектеседі. Ол қан тамырларын кеңейтеді және айналымды жақсартады.
Зерттеулерге сүйенсек, какао ойлау қабілетін арттыра алады. Әсіресе егде жастағы адамдарға пайдалы болуы мүмкін.
Какао теріге оң әсер етеді. Антиоксиданттар қартаюды баяулатып, серпімділікті арттырады.
Какао ұнтағы майсыз болып келеді. Майдың бәрі сығымдаудан кейін какао майында қалады.
Ақ шоколад какао ұнтағын құрамайды. Онда тек май бар, сондықтан ол нағыз шоколад деп саналмайды.
Какаоның химиялық құрамы өте күрделі. Оның құрамында 300-ден астам түрлі қосылыстар бар.
Какао өндірісі экологиялық мәселелер туындатуы мүмкін. Жаппай егіс ормандардың кесілуіне және табиғи тепе-теңдіктің бұзылуына әкеліп соғады.
Соңғы жылдары «этикалық какао» ұғымы кең таралуда. Бұл – фермерлердің еңбегі әділ бағаланып, экологиялық талаптар сақталатын өнім.
Кей елдерде шоколадтық рәсімдер ұйымдастырылады. Бұл ежелгі дәстүрге негізделген рухани тәжірибе ретінде танымал.
Какаоның дәмі көптеген факторларға тәуелді. Жердің құрамы, ауа райы, өңдеу тәсілдері мен сорты оның хош иісін айқындайды.
Какао – ғарышкерлердің рационында да бар. Ол ұнтақ түрінде ғарышта сусын жасауға қолданылады.
Какао мен шоколадтың халықаралық күні 7 шілдеде аталып өтеді. Бұл күні түрлі елдерде дәм көрмелері мен шеберлік сабақтары өткізіледі.

Какао – әлем мәдениетінде ерекше орын алатын өнім. Ол тек дәмі үшін ғана емес, тарихы, пайдасы мен қолдану ауқымы үшін де бағаланады. Осы мәліметтерді біле отырып, біз қарапайым сусын мен тәттіден әлдеқайда көп нәрсені көре аламыз. Какао – өткен мен болашақты байланыстыратын табиғи байлық.

🤔Бұл пост қаншалықты пайдалы болды?👇

Бағалау үшін жұлдызшаны басыңыз!