Таңғы уақыт пен жылы кофенің иісімен үйлесетін бәліш түрін елестетсек, көз алдымызға бірден круассан келеді. Бұл қабат-қабат болып жайылған, майдың жұпар иісін сіңірген тәтті дәм Еуропаның ғана емес, бүкіл әлемнің дастархандарынан орын алған. Көпшілігі оны Франциямен байланыстырады, алайда бұл тағамның тарихы әлдеқайда терең әрі қызықты. Уақыт өте келе круассан жай ғана нан емес, нағыз мәдени феноменге айналды. Төменде біз осы ерекше дәмді тағам туралы аз танымал, бірақ шын мәнінде қызықты 19 мәліметпен бөлісеміз.
- Круассан алғашында Францияда емес, Австрияда пайда болған. XVII ғасырда Венада ай пішінді «кипферль» атты нан пісірілген болатын.
- Француздар бұл нан түрін жетілдіріп, қабатты және майлы етіп жасаған. Осылайша ол бүгінгі круассан ретінде танымал бола бастады.
- «Круассан» сөзі француз тілінен аударғанда «ай пішінді» дегенді білдіреді. Бұл атау оның сыртқы көрінісінен шыққан.
- Бір аңызға сәйкес, круассан түріктерге қарсы жеңістің символы ретінде дүниеге келген. Венада наубайшылар ай пішінді нан пісіріп, Осман империясының туын мысқылдаған деседі.
- Нағыз круассан 70-тен аса қабаттан тұрады. Мұндай құрылым май мен қамырдың қабаттаса жайылуы арқылы ғана пайда болады.
- Дәстүрлі круассан тәтті емес. Францияда оны ішіне ештеңе салмай, тек сары маймен немесе джеммен бірге ұсынады.
- Еуропадан тыс елдерде круассан XX ғасырда кең танымал болды. Әсіресе кофе мен кондитерлік мәдениеттің дамуы оның таралуына әсер етті.
- АҚШ-та круассан мен пончиктің гибриді – «кронац» өте танымал. Нью-Йорктегі наубайханаларда бұл десертті алу үшін ұзын кезектер түзіледі.
- Әр ел круассанға өзіне тән дәм қоса бастады. Италияда – шоколад пен крем, Түркияда – ірімшік пен зәйтүн салады.
- Шынайы француз круассаны тек сары маймен дайындалады. Майдың үлесі қамыр массасының кем дегенде 30 пайызын құрауы тиіс.
- Францияның кей аймақтарында майлы және маргаринді круассанды ажыратады. Біріншісі хош иісті әрі алтын түсті, екіншісі арзанырақ және бозғылдау.
- Круассан Францияның мәдени мұрасының бір бөлігі саналады. Австриядан шықса да, оны кеңінен таратып, таңғы дастарханның бір бөлігі еткен – француздар.
- Дайындау технологиясы жағынан круассан даттық қамырға ұқсас. Алайда круассанда қант мөлшері аз әрі текстурасы жұмсақ болады.
- Дұрыс дайындалған круассанның іші бос болады. Бұл – қамырдың дұрыс ашығанының және қабаттардың біркелкі жайылғанының белгісі.
- Францияда круассан көбіне кофе немесе какаомен бірге беріледі. Бұл – жұмыс күнінің классикалық бастамасы.
- Жыл сайын 30 қаңтарда Францияда Круассан күні аталып өтеді. Бұл күні түрлі шеберлік сабақтары мен дәм татулар ұйымдастырылады.
- Жапонияда круассан жастар арасында өте танымал. Мұнда оны көк шай, матча кремі немесе тіпті васабимен де әзірлейді.
- Соңғы жылдары веган круассандар үлкен сұранысқа ие болды. Оларда сары майдың орнына өсімдік майлары мен өсімдік тектес сүт түрлері қолданылады.
- Круассан сақтауға шыдамсыз. Ол тез жұмсарып, қабыршақтарын жоғалтады, сондықтан оны жаңадан шыққан кезде жеген дұрыс, ал қыздыру үшін тек пеш қолданған жөн.
Круассан – тарихы терең, дәмі ерекше, мәдени мағынасы бар тағам. Әлемнің түкпір-түкпірінде түрліше бейімделсе де, оның негізінде шеберлік пен дәстүр жатыр. Әр ел өз талғамына сай түрлендірсе де, круассанның өзіндік болмысы сақталып келеді. Оны жеп отырып, жай ғана дәм сезіп қоймай, ғасырлар бойы жалғасқан аспаздық өнердің бір бөлігіне куә боласыз.
Добавить комментарий